ARTİ tərəfindən həyata keçirilən Tədqiqat Mentorluq Proqramı çərçivəsində Azərbaycandakı ali təhsil müəssisələrində təhsilalanları transferə təşviq edən/məcbur edən səbəblər araşdırılmışdır. Tədqiqatın hədəf kütləsini 2017-2021-ci illərdə transfer prosesində iştirak etmiş tələbələr təşkil etmişdir. Tədqiqat çərçivəsində tələbələrlə onlayn sorğular keçirilmişdir. Sorğuda ümumilikdə 112 nəfər iştirak etmişdir.
Araşdırma ilə bağlı hazırlanmış hesabatda əks olunmuş tədqiqat nəticələrinin xülasəsi aşağıda təqdim olunmuşdur:
· – Transfer prosesinə əsasən ali təhsil müəssisələrinə daha aşağı balla qəbul olan tələbələr müraciət edir.
· – Həm qadın, həm də kişi cinsindən olan tələbələrin transfer prosesində iştirak etmə səbəbləri içərisində ailə-məişət (yaşadıqları ərazi ilə təhsil aldıqları ali təhsil müəssisəsinin fərqli şəhərlərdə/rayonlarda olması, ev işləri, uşaq qayğısı və s.), karyera-iş (transfer olunmaq istədikləri universitetin təhsil aldıqları universitetlə müqayisədə onların karyeralarına və iş imkanlarına daha müsbət təsir edəcəyi, iş yerləri ilə yaşadıqları ərazi arasındakı məsafənin uzaqlığı və s.) və maliyyə məsələləri ilk sıralarda yer alır.
· – Tələbələrin təxminən 40%-nin transferdən öncə təhsil aldıqları universitetlərdəki sosial fəaliyyətlərdən razı olmadığı ortaya çıxmışdır.
· – Tələbələrin təxminən 62%-i tədris olunan fənlərin çətinliyinin başqa ali təhsil müəssisəsinə transfer olunmalarında böyük rol oynadığını qeyd etmişdir. Bu nəticəyə əsasən tədris olunan fənlərin çətinliyinin tələbələrin başqa təhsil müəssisəsinə transfer olunmasında nəzərə çarpacaq bir rolu olduğu qeyd oluna bilər.
· – Transfer üçün müraciət edən kişi və qadın tələbələrin əksəriyyətinin sosial və humanitar ixtisas qrupu üzrə təhsil aldığı görünmüşdür.
· – Tələbələrin transferdən öncəki təhsil müəssisəsində qiymətləndirmə, idarəetmə və tədris prosesində qarşılaşdıqları ədalətsizliklər tələbələrin transfer olunmasının səbəbi kimi çıxış etmir.
· – Tələbələrin transferdən öncə təhsil aldıqları ali təhsil müəssisəsinin akademik heyətinin peşəkarlıq səviyyəsi və təhsilin keyfiyyətindən məmnunluq səviyyəsi ölçülmüşdür.
· – Nəticələrə əsasən tələbələrin 70%-nin akademik heyətin peşəkarlıq səviyyəsindən, 79%-nin isə təhsilin keyfiyyətindən məmnun olduqları müşahidə edilmişdir. Bu nəticələrə əsasən keyfiyyət faktorunun transfer prosesində əsas rol oynamadığı qeyd oluna bilər.
Təhsildə strateji tədqiqatlar şöbəsinin müdiri, Könül Abaslı.